Dyrektywa plastikowa już wkrótce.

Od 1 lipca 2024 roku w Polsce wejdą w życie nowe przepisy, które wprowadzą zakaz sprzedaży wielu jednorazowych produktów plastikowych, takich jak sztućce, słomki do napojów oraz inne podobne artykuły. Zmiany te są realizacją „dyrektywy plastikowej” Unii Europejskiej, uchwalonej w 2019 roku, i obejmą także opłaty za produkty jednorazowego użytku, które poniosą konsumenci.

Oznaczenie produktów plastikowych

Nowa ustawa nakłada obowiązek specjalnego oznakowania produktów zawierających tworzywa sztuczne. Informacje o obecności plastiku będą musiały pojawić się na produktach takich jak opakowania na żywność, kubki, podpaski, chusteczki nawilżające, opony oraz wyroby tytoniowe z filtrem. Ma to na celu podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa na temat szkodliwości plastiku w codziennym użytkowaniu. Przykładowo, już teraz na kubkach jednorazowych widoczna jest ikona żółwia informująca o zawartości plastiku, a podobne oznaczenia będą pojawiać się również na produktach z minimalną ilością tworzyw sztucznych. Polska norma nie przewiduje tolerancji, jak ma to miejsce w Niemczech.

Opłaty za plastikowe produkty

Przedsiębiorcy korzystający z plastikowych naczyń czy opakowań na żywność będą zmuszeni do przeniesienia kosztów na konsumentów, którzy zapłacą dodatkowo za każdy produkt. Opłaty te, podobne do tzw. opłaty cukrowej, będą pojawiać się na paragonach i fakturach. Celem jest zniechęcenie zarówno firm, jak i konsumentów do sięgania po plastikowe produkty. Opłata wyniesie 0,20 zł za kubek i 0,25 zł za opakowanie plus VAT.

Produkty, które znikną ze sklepów

Nowe przepisy, opublikowane w Dzienniku Ustaw 9 maja 2024 roku, wprowadzą zakaz sprzedaży plastikowych sztućców, kubków, talerzy i słomek do napojów. Na półkach sklepów nie będą dostępne także jednorazowe mieszadełka, popularne m.in. na stacjach benzynowych, a także pojemniki na gorące napoje czy opakowania na żywność z polistyrenu ekspandowanego, w tym te przeznaczone do jedzenia na wynos. Od przyszłego lata nie będzie także można kupić balonów na plastikowych patyczkach. Sklepy będą miały czas do 1 lipca 2024 roku na dostosowanie się do nowych regulacji i wyprzedanie zapasów.

Szkodliwość plastiku

Plastik jest wszechobecnym materiałem, ale jego wpływ na środowisko jest katastrofalny. Rozkłada się przez setki lat, a mikroskopijne cząsteczki trafiają do oceanów, gleby i powietrza, zanieczyszczając ekosystemy i zagrażając życiu zwierząt. Plastikowe odpady stanowią także zagrożenie dla zdrowia ludzi, przenikając do łańcucha pokarmowego. Nowe przepisy mają na celu redukcję tego zanieczyszczenia oraz ochronę środowiska.

Alternatywy: drewno i trzcina cukrowa

Alternatywą dla plastikowych naczyń jednorazowych są produkty wykonane z drewna lub trzciny cukrowej. Są one biodegradowalne i kompostowalne, dzięki czemu szybko się rozkładają i nie pozostawiają odpadów w środowisku. Ponadto, surowce te są odnawialne, a ich produkcja jest znacznie bardziej przyjazna dla środowiska niż w przypadku plastiku. Korzystając z takich naczyń, konsumenci przyczyniają się do zmniejszenia ilości plastiku i wspierają zrównoważoną produkcję.

DH